Wspołpraca z analitykiem internetowym

Mam sporo zapytań z wyszukiwarek internetowych z zapytań o rolę analityka.

Konsultacje prowadzę przeważnie z klientem który już jest zdecydowany na wykorzystanie analizy internetowej. Zanim analityk będzie mógł analizować serwis, musi uzyskać wiedzę o tym, kim jest właściciel i jakie cele postawił przed witryną internetową. Pierwsze spotkanie ze mną to zazwyczaj rozmowa o obecnym stanie witryny internetowej. W rozmowie tej poruszam kwestie otoczenia biznesowego klienta. Próbuję dokonać analizy SWOT witryny internetowej. Pokazuję jej silne i słabe strony, a także szanse i zagrożenia. Następnie analityk pyta się o to, kto jest twórcą serwisu i w jakiej technologii został zbudowany. Jeżeli dojdę do wniosku, że będę w stanie samodzielnie ingerować w kod źródłowy, uzgadniam kwestie otrzymania dostępu do kodu z właścicielem i twórcami. Jeżeli wcześniej w witrynie były już zaimplementowane jakieś statystyki, to proszę o udostępnienie ich. Uzgadniam z właścicielem witryny kwestie dostępu do informacji poufnych, czy chronionych prawem jak dane osobowe zamawiających. Często jest bowiem tak, że mam do nich dostęp (np. informacje o poszczególnych zamówieniach, wraz z danymi adresowymi). Zwracam też uwagę, że są regulacje prawne dotyczące zbierania takich danych. Efektem końcowym jest zawarcie umowy na przeprowadzenie badań internetowych w witrynie internetowej.

Planowanie badania internetowego.
Analityk musi poznać aktualny stan witryny od strony technologicznej. W tym celu musi na bieżąco poznać budowę witryny internetowej oraz przestudiować jego kod źródłowy, aby dojść do wniosków, jakie dane mogą być zbierane i analizowane. Po dokonaniu inspekcji kodu źródłowego piszę raport z tego, co mogę zrobić z witryną internetową i rekomenduje wybór określonego narzędzia do raportowania. Jeżeli wprowadzenie zmian w kodzie witryny internetowej może być bardzo trudne to proponuję, żeby część pracy przejął twórca witryny. Dotyczy to głównie prac przy integrowaniu witryny internetowej z narzędziami raportującymi. Przygotowuję wstępny raport pn. "Audyt witryny internetowej", który opisuje obecny stan serwisu. Główny nacisk kładzie na analizę użyteczności witryny i analizę technologiczną witryny wraz z propozycjami usprawnień pod kątem wykorzystania tego w analityce internetowej. Przygotowuję też drugi raport badawczy pn. "Proponowane wskaźniki efektywności witryny internetowej". Są to informacje o tym, co analityk może badać w witrynie. Trzeba pamiętać, że zadaniem analityka jest stałe informowanie właściciela serwisu o tym, jak zmienia się aktywność użytkowników. W tym kontekście ustala z właścicielem okresy, w jakich mają być dostarczane raporty. Może być też tak że klient sam będzie otrzymywał raporty wygenerowane przez narzędzia raportujące. Po zaakceptowaniu przez właściciela witryny, analityk przedstawia harmonogram pracy.

Implementacja skryptów do dokonywania pomiarów w witrynie internetowej wymaga od analityka bardzo dobrej znajomości technologii internetowych, a szczególnie JavaScriptu i ActionScriptu 3 oraz technologii po stronie serwera. Moja znajomość języków programowania takich jak PHP, Python, C#, Ruby i Java wystarczy do tego że jestem w stanie implementować skrypty do dokonywania pomiarów prawie w każdej witrynie internetowej.
W zależności od wybranego narzędzia raportującego przygotowuję odpowiednie skrypty, które mają być wstawione na stronach internetowych witryny. Następnym krokiem jest przygotowanie narzędzia raportującego do zbierania danych ze skryptów. Czas implementacji kodu do pomiarów jest uzależniony od technologii, jakości kodu źródłowego witryny oraz ilości danych, jakie mają być zbierane, a także od przygotowania narzędzia raportującego do zbierania danych i generowania raportów. Najszybciej pójdzie wtedy, gdy analityk ma dostęp do kodu źródłowego i zna technologię po stronie serwera, w której wykonano witrynę internetową. W przypadku, gdy nie mam dostępu do kodu źródłowego (czasami też w sytuacji w której kod został napisany bardzo niestarannie), ani nie znam technologii, w której kod został napisany, implementacja skryptów do badania może być bardzo utrudniona i przez to bardzo rozciągnięta w czasie. Gdy kody skryptów do pomiaru są już zaimplementowane w witrynie, mam tydzień czasu na sprawdzenie i weryfikację współpracy kodu z narzędziem z witryną.

Eksploracja danych z narzędzia raportującego. Zbieranie danych jest procesem automatycznym. Trzeba jednak zwrócić uwagę na to, że początkowo zbieranych jest ich za dużo. Domyślne ustawienia narzędzi raportujących nie pozwalają na budowanie własnych, skrojonych na potrzeby wyników. Jeżeli ktoś prowadzi np. sklep internetowy, istotna jest dla niego wiedza na temat tego, jak użytkownicy zachowują się w procesie składania zamówienia. W tej sytuacji przygotowuję narzędzie tak, żeby dostarczało dane na temat użytkowników, którzy dokonują zamówienia. Generowanie raportów z narzędzi raportujących jest częścią pracy analityka. Istotne jest to, że tworzenie raportów odbywa się na podstawie tego, co ustalono w dokumencie o wskaźnikach efektywności. Nie zalecam zmieniana zasad ustalonych w trakcie planowania. Dodawanie nowych raportów i ustalanie nowych wskaźników wymaga konfigurowania narzędzi analitycznych i dodawania nowych skryptów do zaimplementowania. Lepiej jest zatem dokładnie zaplanować cały proces analizy i jej implementację, niż później zmagać się z wprowadzaniem zmian.

Ewaluacja danych z raportów. Same raporty o aktywności użytkownikach na witrynie internetowej dostarczane z narzędzi raportujących są tylko wskazówką do budowania analizy danych. Poświęcam sporo czasu raportom, aby wyciągać wnioski i przedstawiać to zainteresowanym. Kluczowe jest tutaj podejście oparte na wiedzy o otoczeniu biznesowym, o tym, jak ludzie korzystają z internetu, a także o tym, jakie czynniki wpływają na interakcję z użytkownikiem. Dużo informacji mogę wyciągnąć obserwując działanie konkurencji. Obserwacja trendów jest jednym z czynników, które pozwalają na budowanie modelu biznesowego witryny internetowej, co pozwoli przewidywać rozwój witryny. W tej sytuacji dostarczam cyklicznie raporty badawcze pn: "Wskaźniki efektywności witryny internetowej i ich interpretacja w danym okresie czasu".

Wnioski z ewaluacji danych pozwalają na dokonywanie eksperymentów w witrynie internetowej. Na bazie wiedzy o czynnikach, które wpływają na zachowania użytkowników witryny internetowej oraz z danych z narzędzi raportujących, jestem w stanie przeprowadzić eksperymenty, których celem jest zwiększenie konwersji. W ścisłej współpracy z twórcami witryny analityk będzie rekomendował dokonywanie zmian w witrynie internetowej, a następnie mierzył skuteczność tych działań. Korzyścią z eksperymentów jest to, że mamy argumenty jak zmieniać witrynę. W tym celu analityk pisze raport badawczy pn: "Eksperyment w witrynie internetowej - plan, implementacja i wdrożenie", w którym opisuję jakie czynniki witryny internetowej mają być badane. Potem dokonuję pomiaru eksperymentu. Czas trwania eksperymentu zależy od tego jak wiele danych trzeba zebrać dla danej próby badawczej.